Viêm màng bồ đào: Nguyên nhân và cách phòng ngừa hiệu quả

1. Viêm màng bồ đào là bệnh gì?

Màng bồ đào là lớp mô sắc tố nằm giữa củng mạc và võng mạc của mắt, bao gồm ba phần: mống mắt ở phía trước, thể mi ở giữa và màng mạch (hắc mạc) ở phía sau. Đây là khu vực tập trung nhiều mạch máu, đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp dưỡng chất và oxy cho mắt, điều tiết lượng ánh sáng đi vào và duy trì áp lực nội nhãn. 
 
Viêm màng bồ đào là tình trạng viêm xảy ra ở một hoặc nhiều phần của màng bồ đào, có thể ảnh hưởng đến các cấu trúc khác trong mắt như võng mạc, thủy tinh thể và dây thần kinh thị giác, dẫn đến suy giảm thị lực nếu không được điều trị kịp thời.

2. Dấu hiệu viêm màng bồ đào là gì?

Triệu chứng của viêm màng bồ đào có thể nặng hay nhẹ, tùy thuộc vào mức độ tổn thương và vị trí viêm:
 

• Viêm màng bồ đào trước: Đây là dạng viêm phổ biến nhất, gây đau nhức mắt, đỏ mắt, nhạy cảm với ánh sáng (sợ ánh sáng) và suy giảm thị lực. Cơn đau thường tăng lên khi tiếp xúc với ánh sáng mạnh.
• Viêm màng bồ đào trung gian: Không gây đau nhưng dẫn đến suy giảm thị lực, thường xuất hiện hiện tượng "ruồi bay" (những đốm đen nhỏ trôi nổi trong tầm nhìn).
• Viêm màng bồ đào sau: Chủ yếu ảnh hưởng đến thị lực, gây nhìn mờ, xuất hiện "ruồi bay" và có thể dẫn đến viêm dây thần kinh thị giác, gây suy giảm thị lực nghiêm trọng, từ điểm mù nhỏ đến mù lòa toàn bộ.
• Viêm toàn bồ đào: Là dạng viêm nghiêm trọng nhất, ảnh hưởng đến cả ba phần của màng bồ đào, kết hợp các triệu chứng trên và có nguy cơ cao gây tổn thương thị lực vĩnh viễn.

Viêm màng bồ đào nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như tăng nhãn áp, đục thủy tinh thể, phù hoàng điểm hoặc thậm chí mất thị lực vĩnh viễn.

3. Nguyên nhân gây viêm màng bồ đào

Nguyên nhân gây viêm màng bồ đào rất đa dạng, có thể xuất phát từ yếu tố nhiễm trùng, bệnh tự miễn, chấn thương hoặc một số nguyên nhân chưa xác định. Cụ thể:

• Nhiễm trùng: Vi khuẩn (lao, giang mai, liên cầu, tụ cầu, lậu cầu, trực khuẩn mủ xanh), virus (herpes simplex, zona, HIV), nấm (Candida, Aspergillus), ký sinh trùng (Toxoplasma gondii)… Những tác nhân này có thể gây viêm trực tiếp hoặc kích thích phản ứng miễn dịch gây viêm thứ phát.
• Bệnh tự miễn: Một số bệnh lý liên quan đến hệ miễn dịch như viêm cột sống dính khớp, viêm khớp dạng thấp, bệnh Behçet, lupus ban đỏ hệ thống, sarcoidosis… có thể kích thích phản ứng viêm tại màng bồ đào.
• Chấn thương mắt: Các tổn thương do va đập, tai nạn, phẫu thuật mắt hoặc dị vật xâm nhập có thể gây viêm màng bồ đào.
• Nhiễm độc: Một số hóa chất, kim loại nặng hoặc tác dụng phụ của thuốc (như bisphosphonates, fluoroquinolones) có thể kích thích phản ứng viêm trong mắt.
• Bệnh toàn thân: Các bệnh lý như đái tháo đường, cao huyết áp, rối loạn chuyển hóa, ung thư hạch bạch huyết có thể ảnh hưởng đến tuần hoàn và hệ miễn dịch của mắt, dẫn đến viêm màng bồ đào.
• Nguyên nhân không rõ ràng: Trong khoảng 30-50% trường hợp, viêm màng bồ đào xảy ra mà không tìm thấy nguyên nhân cụ thể, được gọi là viêm màng bồ đào vô căn.

Việc xác định nguyên nhân chính xác rất quan trọng để có hướng điều trị phù hợp và ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng như tăng nhãn áp, đục thủy tinh thể hay thậm chí mất thị lực vĩnh viễn.

4. Biến chứng viêm màng bồ đào

Viêm màng bồ đào không phải là bệnh lây nhiễm, nhưng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, tình trạng viêm có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến các cấu trúc của mắt, dẫn đến suy giảm thị lực và thậm chí mù lòa vĩnh viễn. Một số biến chứng nguy hiểm mà bạn cần lưu ý như:
 

• Teo nhãn cầu: Mắt co nhỏ, mất chức năng thị giác.
• Bong võng mạc: Võng mạc tách khỏi đáy mắt, gây mù lòa.
• Phù hoàng điểm: Ảnh hưởng thị lực trung tâm, khó nhìn rõ chi tiết.
• Đục thủy tinh thể: Mắt mờ do thủy tinh thể bị đục.
• Hạ nhãn áp: Nhãn cầu xẹp do giảm sản xuất thủy dịch.
• Tăng nhãn áp: Áp lực nội nhãn tăng, gây tổn thương thần kinh thị giác.
• Tổn thương võng mạc, giác mạc, thần kinh thị giác: Dẫn đến suy giảm thị lực không thể phục hồi.

5. Viêm màng bồ đào bao lâu thì khỏi?

Thời gian điều trị và phục hồi viêm màng bồ đào phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ nghiêm trọng, loại viêm hay sức khoẻ tổng thể của người bệnh. Nếu sớm phát hiện từ giai đoạn đầu, bệnh có thể cải thiện trong vài ngày đến vài tuần. Tuy nhiên, nếu bệnh đã dần chuyển nặng, xuất hiện biến chứng thì có thể mất một năm đến vài năm để chữa khỏi.

6. Chữa viêm màng bồ đào như thế nào?

Việc điều trị viêm màng bồ đào phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Thông thường, các bác sĩ sẽ sử dụng thuốc chống viêm như corticosteroid để giảm viêm và đau. Nếu nguyên nhân do nhiễm trùng, có thể cần dùng thêm kháng sinh hoặc thuốc kháng virus. Trong trường hợp bệnh tiến triển nặng hoặc không đáp ứng với phương pháp điều trị bằng thuốc, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật để khắc phục các biến chứng như đục thủy tinh thể hoặc bong võng mạc. 

Ngoài ra, y học cổ truyền cũng có thể hỗ trợ điều trị thông qua các phương pháp như châm cứu, bấm huyệt và sử dụng thảo dược nhằm cân bằng sức khỏe tổng thể và tăng cường chức năng của mắt.

Việc lựa chọn phương pháp điều trị cần được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa mắt, dựa trên tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân.

Xem thêm: Chữa sụp mí mắt bằng Đông Y

7. Cách phòng ngừa viêm bồ đào hiệu quả

Đôi mắt là cửa sổ tâm hồn – hãy bảo vệ đôi mắt trước khi những tổn thương nghiêm trọng làm suy giảm thị lực.

Viêm màng bồ đào do rối loạn tự miễn không thể phòng ngừa hoàn toàn. Tuy nhiên, nếu bệnh xuất phát từ nhiễm ký sinh trùng, bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh bằng cách:

• Giữ vệ sinh cá nhân, rửa tay sạch trước khi ăn.
• Ăn chín, uống sôi, tránh các món gỏi sống để hạn chế nguy cơ nhiễm ấu trùng giun, sán.
• Không sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm, đeo kính khi ra ngoài để bảo vệ mắt khỏi khói bụi và tác nhân gây hại từ môi trường.
• Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ở mắt, hãy liên hệ ngay với bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Đông Y Sơn Hà chuyên điều trị các bệnh lý về mắt như sụp mí, song thị, mắt lác, viêm màng bồ đào… giúp hàng ngàn bệnh nhân trong và ngoài nước khôi phục thị lực.

Liên hệ ngay để được tư vấn!