Dấu hiệu suy thận và cách phòng ngừa hiệu quả

1. Suy thận là gì?

Suy thận là tình trạng suy giảm chức năng của thận, khiến cơ quan này không thể lọc máu, đào thải độc tố và cân bằng nước – điện giải trong cơ thể một cách hiệu quả. Khi thận bị suy, các chất độc hại và dịch dư thừa tích tụ trong máu, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
 
Bệnh suy thận có thể tiến triển âm thầm qua nhiều giai đoạn, từ nhẹ đến nặng, và nếu không được phát hiện, điều trị kịp thời, có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng.

2. Phân loại suy thận

Suy thận được chia thành hai loại chính: suy thận cấp tính và suy thận mạn tính. Trong đó, suy thận mạn tính thường tiến triển theo 5 giai đoạn, dựa trên mức lọc cầu thận (GFR - Glomerular Filtration Rate).
 

2.1 Suy Thận Cấp Tính

Suy thận cấp tính là tình trạng thận suy giảm chức năng đột ngột, khiến cơ thể không thể lọc bỏ chất thải và cân bằng nước, điện giải. Bệnh thường do mất nước nghiêm trọng, sốc nhiễm trùng, suy tim, viêm cầu thận hoặc tắc nghẽn đường tiết niệu. Triệu chứng phổ biến bao gồm giảm hoặc ngừng tiểu, buồn nôn, phù nề, khó thở và rối loạn nhịp tim. Nếu được phát hiện sớm, điều trị bằng bù nước, kiểm soát nguyên nhân và lọc máu tạm thời có thể giúp thận phục hồi hoàn toàn sau vài tuần.

2.2 Suy Thận Mạn Tính 

Suy thận mạn tính tiến triển qua 5 giai đoạn dựa trên mức lọc cầu thận (GFR). Mỗi giai đoạn phản ánh mức độ suy giảm chức năng thận và mức độ nguy hiểm của bệnh.

Giai đoạn 1 (GFR ≥ 90 ml/phút): Thận vẫn hoạt động gần như bình thường, nhưng đã có tổn thương nhẹ. Người bệnh thường không có triệu chứng rõ rệt, có thể chỉ cảm thấy mệt mỏi nhẹ, tiểu nhiều vào ban đêm.

Giai đoạn 2 (GFR 60-89 ml/phút): Chức năng thận bắt đầu suy giảm, có thể xuất hiện huyết áp cao, tiểu bọt nhẹ do mất protein. Kiểm soát chế độ ăn uống và bệnh nền là rất quan trọng để làm chậm tiến triển bệnh.

Giai đoạn 3 (GFR 30-59 ml/phút): Các triệu chứng trở nên rõ rệt hơn như phù nề, thiếu máu, đau lưng, nước tiểu có bọt. Người bệnh cần hạn chế đạm, muối, kali và tuân thủ điều trị để bảo vệ chức năng thận còn lại.

Giai đoạn 4 (GFR 15-29 ml/phút): Chức năng thận suy giảm nghiêm trọng, dẫn đến mệt mỏi kéo dài, buồn nôn, ngứa da, hơi thở có mùi hôi. Bác sĩ thường khuyến nghị bệnh nhân chuẩn bị cho chạy thận hoặc ghép thận.

Giai đoạn 5 (GFR < 15 ml/phút): Thận mất gần như toàn bộ chức năng, gây sưng phù toàn thân, khó thở, chuột rút, chán ăn. Bệnh nhân bắt buộc phải chạy thận nhân tạo hoặc ghép thận để duy trì sự sống.

3. Dấu hiệu suy thận phổ biến

Suy thận thường tiến triển âm thầm, nhưng một số dấu hiệu dưới đây có thể giúp nhận biết sớm:
 

• Thay đổi nước tiểu, tiểu nhiều vào ban đêm, tiểu ít, nước tiểu có bọt hoặc sậm màu.
• Phù nề ở mặt, tay, chân do thận không đào thải nước hiệu quả.
• Mệt mỏi, suy nhược vì thiếu máu khiến cơ thể yếu, da xanh xao.
• Huyết áp cao do thận suy yếu làm rối loạn cân bằng natri.
• Chuột rút, ngứa da kéo dài do mất cân bằng điện giải.
• Hơi thở có mùi amoniac vì chất thải tích tụ trong cơ thể.
• Buồn nôn, chán ăn do độc tố trong máu tăng cao gây rối loạn tiêu hóa.
• Khó thở vì dịch ứ đọng trong phổi khiến hô hấp trở nên khó khăn.

4. Nguyên nhân gây suy thận

Suy thận có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ các bệnh lý mạn tính đến thói quen sinh hoạt không lành mạnh. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến dẫn đến suy giảm chức năng thận:

• Mất nước nghiêm trọng, sốc nhiễm trùng hoặc suy tim làm giảm lưu lượng máu đến thận.
• Viêm cầu thận, nhiễm độc thuốc, bệnh thận đa nang gây tổn thương trực tiếp đến thận.
• Sỏi thận, u bướu hoặc phì đại tuyến tiền liệt gây tắc nghẽn đường tiết niệu.
• Huyết áp cao và tiểu đường lâu năm làm suy giảm chức năng thận theo thời gian.
• Lạm dụng thuốc giảm đau, kháng sinh hoặc thực phẩm bổ sung gây hại cho thận.
• Chế độ ăn uống nhiều muối, đạm, ít nước làm tăng gánh nặng cho thận.
• Nhiễm trùng đường tiết niệu tái phát nhiều lần có thể dẫn đến suy thận.

5. Suy thận có chữa được không?

Suy thận có thể kiểm soát nhưng khó chữa khỏi hoàn toàn, tùy vào giai đoạn bệnh. Nếu phát hiện sớm, suy thận cấp tính có thể hồi phục sau điều trị thích hợp. Với suy thận mạn tính, chức năng thận suy giảm dần và không thể đảo ngược, nhưng có thể làm chậm tiến triển bằng thuốc, chế độ ăn uống hợp lý và kiểm soát bệnh nền. Khi bệnh chuyển sang giai đoạn cuối, bệnh nhân cần chạy thận nhân tạo hoặc ghép thận để duy trì sự sống. Vì vậy, nếu xuất hiện các dấu hiệu nghi ngờ như tiểu bất thường, phù nề, mệt mỏi kéo dài, hãy đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

6. Cách phòng ngừa suy thận 

Thận âm thầm làm việc mỗi ngày để lọc bỏ độc tố, nhưng một khi tổn thương, chức năng thận khó có thể phục hồi. Để bảo vệ thận khỏe mạnh, hãy chủ động thực hiện những thói quen sau:
 

• Uống đủ nước để hỗ trợ thận đào thải độc tố, tránh uống quá ít hoặc quá nhiều.
• Giảm muối, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn để giảm áp lực lên thận.
• Kiểm soát huyết áp, đường huyết để ngăn ngừa tổn thương thận do bệnh nền.
• Tránh lạm dụng thuốc giảm đau, kháng sinh vì có thể gây hại cho thận.
• Duy trì cân nặng hợp lý bằng chế độ ăn uống và tập luyện khoa học.
• Hạn chế rượu bia, thuốc lá để bảo vệ tuần hoàn máu và chức năng thận.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu bất thường.

7. Top 7 Loại Thảo Dược Ngăn Ngừa Suy Thận

Một số loại thảo dược tự nhiên có tác dụng hỗ trợ chức năng thận, giúp đào thải độc tố, ngăn ngừa viêm nhiễm và giảm nguy cơ sỏi thận. Dưới đây là những thảo dược được đánh giá cao trong việc bảo vệ sức khỏe thận:

• Râu ngô: Có tác dụng lợi tiểu, giúp cơ thể đào thải độc tố qua đường nước tiểu, đồng thời giảm phù nề do suy thận.
• Kim tiền thảo: Hỗ trợ làm tan sỏi thận, ngăn ngừa sỏi tái phát và giảm viêm nhiễm đường tiết niệu.
• Rễ cỏ tranh: Thanh nhiệt, giải độc, giúp thận hoạt động tốt hơn và hạn chế nguy cơ viêm nhiễm.
• Diệp hạ châu: Bảo vệ tế bào thận, hỗ trợ điều trị viêm cầu thận, cải thiện chức năng thận.
• Trà xanh: Chứa chất chống oxy hóa giúp giảm viêm, bảo vệ thận khỏi tổn thương do gốc tự do.
• Ngải cứu: Giúp cải thiện tuần hoàn máu, tăng cường chức năng lọc của thận và giảm nguy cơ suy thận.
• Bồ công anh: Lợi tiểu tự nhiên, hỗ trợ đào thải độc tố và ngăn ngừa tích nước trong cơ thể.

Thận đóng vai trò quan trọng trong việc thanh lọc cơ thể và duy trì sức khỏe tổng thể. Vì vậy, hãy chủ động bảo vệ thận và phòng ngừa suy thận ngay từ hôm nay. Nếu bạn đang gặp vấn đề về sức khỏe, đừng ngần ngại liên hệ với Đông Y Sơn Hà để được đội ngũ bác sĩ tư vấn và hỗ trợ tận tình.

FAQs

Uống nước nhiều có bị suy thận không?

Uống nước nhiều không trực tiếp gây suy thận, nhưng nếu uống quá mức so với nhu cầu cơ thể, thận sẽ phải làm việc quá tải để lọc và đào thải nước dư thừa. Điều này có thể làm mất cân bằng điện giải, gây hại cho chức năng thận. Ngược lại, uống quá ít nước cũng làm tăng nguy cơ sỏi thận và suy giảm chức năng lọc. Vì vậy, hãy uống nước đủ theo nhu cầu cơ thể, khoảng 1,5 – 2 lít mỗi ngày, hoặc điều chỉnh theo tình trạng sức khỏe và mức độ vận động.

Uống nước ngọt có gây suy thận không?

Tiêu thụ nhiều nước ngọt, đặc biệt là loại chứa nhiều đường và chất tạo ngọt nhân tạo, có thể làm tăng nguy cơ suy thận. Đường cao trong nước ngọt gây kháng insulin, làm tổn thương mạch máu và ảnh hưởng đến chức năng lọc của thận. Ngoài ra, một số chất tạo ngọt và phụ gia có thể làm tăng áp lực lên thận, dẫn đến suy giảm chức năng theo thời gian. Vì vậy, nên hạn chế nước ngọt để bảo vệ sức khỏe thận.