Mắt lác bẩm sinh: Trẻ sơ sinh bị lác có chữa được không?

1. Dấu hiệu nhận biết mắt lác ở trẻ sơ sinh

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ thường gặp tình trạng mắt lác bẩm sinh, có thể xuất hiện trên một hoặc cả hai mắt. Ở trẻ sơ sinh, việc cơ mắt và não chưa phối hợp hoàn thiện là điều bình thường, nên đôi khi mắt trẻ bị lệch tạm thời. Thông thường, tình trạng này sẽ cải thiện dần khi trẻ được 4–6 tháng tuổi.
Tuy nhiên, nếu trẻ lớn hơn vẫn bị mắt lác, đây có thể là dấu hiệu lác vĩnh viễn, khi các cơ mắt không hoạt động chính xác. Khi đó, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám nhãn khoa để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Có thể nhận biết mắt lác ở trẻ sơ sinh như thế nào? Quan sát thấy hai mắt của trẻ không nhìn qua theo cùng một hướng, từng mắt có thể nhìn về các hướng khác nhau (hướng lên, hướng xuống, hướng ngoài và hướng trong)

• Hướng lên: Hai mắt của trẻ bị lệch, một bên mắt bất thường nằm cao hơn bên mắt còn lại, ảnh hưởng với tỷ lệ 1/400 trẻ.
• Hướng xuống: Đối ngược với mắt lác hướng lên, bên mắt bất thường sẽ nằm thấp hơn so với mắt còn lại.
• Hướng ngoài: Một trong hai mắt hoặc cả hai mắt đều hướng ra bên ngoài phía tai. Tình trạng này ảnh hưởng với tỷ lệ 1-1,5% trẻ.
• Hướng trong: Một hoặc cả hai mắt cùng hướng về phía bên trong mũi. Đây là loại lác thường gặp nhất ở trẻ sơ sinh, ảnh hưởng từ 2-4% trẻ.

Một số dấu hiệu các ba mẹ có thể quan sát để nhận biết trẻ sơ sinh bị mắt lác như:

• Trẻ thường xuyên nheo mắt hay chớp mắt, đặc biệt là trước ánh sáng chói. 
• Nghiêng đầu hoặc quay đầu. Đây là dấu hiệu nhận thấy bé đang cố gắng sắp xếp một vật thể trong tầm nhìn của mình.

2. Nguyên nhân gây mắt lác bẩm sinh 

Mắt lác bẩm sinh có thể xuất hiện từ khi trẻ sinh ra đến khoảng 2 tuổi. Thông thường, mắt trẻ phối hợp nhịp nhàng nhờ các dây thần kinh và cơ vận nhãn. Khi sự phối hợp này gặp trục trặc, hai mắt mất cân bằng, không nhìn cùng hướng và dẫn đến hiện tượng mắt lác.
 
Các tật khúc xạ bẩm sinh như viễn thị, cận thị hay loạn thị cũng là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh lác trong hoặc lác ngoài. Bên cạnh đó, cũng có một số nguyên nhân gây ra tình trạng mắt lác ở trẻ sơ sinh bao gồm:

• Vùng cơ nhãn cầu có dấu hiệu bất thường.
• Trẻ bị ảnh hưởng từ các tổn thương dây thần kinh hoặc tổn thương não. 
• Mắt lác do yếu tố di truyền, bố mẹ hoặc người thân trong cùng một gia đình có mắc phải bệnh này. Thực tế, có tới 20% bệnh nhân bị mắt lác có liên quan đến yếu tố di truyền.
•  Mắt trẻ bị sụp mí, chấn thương hoặc bị các bệnh lý về mắt.
• Một nguyên nhân điển hình không thể không kể đến gây nên mắt lác bẩm sinh là do các bất thường khi sinh như sinh non, thiếu cân.

3. TKhi nào nên đưa trẻ bị mắt lác bẩm sinh đi khám?

Tình trạng mắt lác ở trẻ sơ sinh có thể giảm dần theo thời gian. Tuy nhiên, ba mẹ cần lưu tâm, đặc biệt nếu trẻ vẫn còn dấu hiệu mắt lác khi được khoảng 4 tháng tuổi trở lên. Lúc này, hãy đưa trẻ đến khám nhãn khoa để được kiểm tra và tư vấn kịp thời.
 
Mắt lác ở trẻ sơ sinh không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn đe dọa sức khỏe đôi mắt, đặc biệt là thị lực. Theo thời gian, nếu mắt khỏe hơn chiếm ưu thế, mắt bị lác có thể bị bỏ mặc, dẫn đến suy giảm thị lực một bên, biểu hiện điển hình của nhược thị.

Đa số các trường hợp mắt lác ở trẻ sơ sinh được chẩn đoán trong độ tuổi từ 1 đến 4 tuổi, vì vậy việc theo dõi và can thiệp sớm là rất quan trọng.

4. Mắt lé bẩm sinh có chữa được không?

Mắt lác ở trẻ sơ sinh hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu được phát hiện và can thiệp sớm. Theo thống kê, tỷ lệ thành công nếu điều trị trước 3 tuổi có thể lên đến 92%. Ở trẻ từ 6–8 tuổi, khả năng phục hồi giảm còn khoảng 62%, và ở trẻ lớn hơn, khả năng phục hồi thị lực càng thấp. Vì vậy, việc theo dõi, chẩn đoán và can thiệp sớm là yếu tố quyết định hiệu quả điều trị.

4.1 Điều trị bảo tồn (mắt lác nhẹ)

Đối với trẻ sơ sinh bị mắt lác nhẹ, các bác sĩ thường áp dụng phương pháp bảo tồn trước khi cân nhắc phẫu thuật:

• Bịt mắt bên khỏe (occlusion therapy): Giúp kích thích mắt yếu phát triển thị lực, tăng cường cơ vận nhãn và cải thiện khả năng phối hợp hai mắt.
• Đeo kính chỉnh tật khúc xạ: Nếu mắt lác liên quan đến viễn thị, cận thị hoặc loạn thị, kính sẽ giúp cân bằng thị lực giữa hai mắt.
• Bài tập phối hợp hai mắt: Thông qua các trò chơi như xâu vòng, xếp hình hoặc tập nhìn vật nhỏ, trẻ rèn luyện sự tập trung và phối hợp giữa hai mắt.

Những phương pháp này đặc biệt hiệu quả nếu được áp dụng khi trẻ dưới 3–4 tuổi, giúp giảm nguy cơ nhược thị và tăng khả năng phục hồi thị lực.

4.2 Phẫu thuật (mắt lác nghiêm trọng)

Phẫu thuật được chỉ định cho trẻ:

• Mắt lác liên tục, không cải thiện bằng liệu pháp bảo tồn.
• Mức độ lệch mắt nghiêm trọng, ảnh hưởng đến thị lực và thẩm mỹ.

Phẫu thuật cơ vận nhãn: Bác sĩ sẽ điều chỉnh cơ mắt bằng cách thắt chặt hoặc làm giãn cơ để đưa mắt về trục cân bằng. Sau phẫu thuật, trẻ vẫn cần:

• Theo dõi định kỳ để đánh giá thị lực.
• Sử dụng biện pháp hỗ trợ như nhỏ mắt, miếng che mắt hoặc bài tập phối hợp hai mắt để đạt hiệu quả tối đa.
• Trong một số trường hợp, bác sĩ sử dụng chỉ khâu để điều chỉnh hướng mắt, đảm bảo đôi mắt cân đối.

5. Đông y Sơn Hà - Điều trị mắt lác an toàn, hiệu quả 

Trong một số trường hợp mắt lác, phụ huynh có thể cân nhắc lựa chọn phương pháp Đông Y chính thống, tập trung vào:

• Phục hồi nhóm cơ và dây thần kinh vận nhãn yếu: Thuốc Đông Y giúp cơ mắt phát triển trở lại, đưa nhãn cầu về vị trí chính giữa, giúp hai mắt phối hợp nhịp nhàng.
• Hỗ trợ bằng liệu pháp châm cứu: Hiệu quả đặc biệt với các trường hợp mắt lác do tổn thương dây thần kinh vận nhãn hoặc liệt dây thần kinh.
• Bài tập mắt, bấm huyệt, xoa bóp: Tăng cường hiệu quả điều trị, đồng thời giúp thư giãn mắt sau mỗi lần thực hiện.

 
Điều trị mắt lác bằng Đông Y không chỉ cải thiện thẩm mỹ, đưa mắt về trục cân bằng tự nhiên, mà còn an toàn, không xâm lấn và hiệu quả lâu dài, đặc biệt phù hợp với những trường hợp trẻ sơ sinh bị lác nhẹ.

Đông Y Sơn Hà đã điều trị thành công nhiều ca mắt lác bẩm sinh, giúp bệnh nhân lấy lại đôi mắt khỏe đẹp, tự tin trong giao tiếp. Nếu bạn có thắc mắc hoặc cần tư vấn, hãy liên hệ phòng khám Đông Y Sơn Hà qua hotline 0989.116.118 để được hỗ trợ sớm nhất.