Cây cỏ mần trầu và 8 công dụng tuyệt vời cho sức khỏe

1. Cây cỏ mần trầu là gì?

Cỏ mần trầu (tên khoa học Eleusine indica), còn được gọi là cỏ gà, cỏ bắc, ngưu cân thảo hay thanh tâm thảo, là một loài cỏ mọc hoang thuộc họ Hòa thảo, phân bố rộng rãi ở các vùng nhiệt đới, trong đó có Việt Nam. Cây thường mọc thành bụi, cao khoảng 20–40 cm, lá nhỏ dài màu xanh, hoa mọc thành cụm ở ngọn, xòe ra như những ngón tay. 
 
Tên gọi “mần trầu” xuất phát từ việc lá của cây có hình dáng giống lá trầu nhưng nhỏ và mảnh hơn. Loại cỏ này khá dễ sống, thường gặp ở ven đường, ruộng đồng, bãi đất trống. Trong Đông y, cỏ mần trầu được xem là vị thảo dược mát, vị ngọt nhạt, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu và được sử dụng trong nhiều bài thuốc dân gian.

2. Cỏ mần trầu có tác dụng gì?

Cây cỏ mần trầu được biết đến với nhiều tác dụng như thanh nhiệt, giải độc, hỗ trợ điều trị bệnh gan và chăm sóc mái tóc chắc khỏe.
 

2.1 Thanh nhiệt, giải độc cơ thể

Theo Đông y, cỏ mần trầu có vị ngọt nhạt, tính mát, giúp thanh nhiệt, lợi tiểu và hỗ trợ đào thải độc tố qua đường tiết niệu. Nhờ vậy, loại thảo dược này thường được dùng trong các bài thuốc chữa nóng trong, sốt cao, tiểu buốt, tiểu rắt.

2.2 Hỗ trợ điều trị cao huyết áp

Một số nghiên cứu dân gian cho thấy cỏ mần trầu có khả năng giúp ổn định huyết áp nhờ tác dụng làm giãn mạch và lợi tiểu nhẹ. Vì thế, thảo dược này thường được sử dụng bổ trợ trong các bài thuốc dành cho người bị cao huyết áp.

2.3 Giúp hạ sốt hiệu quả

Nhờ đặc tính mát, cỏ mần trầu thường được nấu nước uống hoặc giã lấy nước dùng ngoài để giúp hạ sốt nhanh chóng, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Đây là một trong những công dụng phổ biến nhất của loại cỏ quen thuộc này.

2.4 Hỗ trợ điều trị ho và viêm họng

Cỏ mần trầu còn có tác dụng làm dịu cổ họng, long đờm và giảm ho. Dân gian thường sắc nước uống hoặc kết hợp với các thảo dược khác như cam thảo, cát cánh để hỗ trợ trị ho, viêm họng, cảm cúm.

2.5 Ngăn ngừa rụng tóc 

Cỏ mần trầu thường được dùng để nấu nước gội đầu, có tác dụng giảm gãy rụng, nuôi dưỡng mái tóc chắc khỏe và kích thích tóc mọc nhanh hơn. Ngoài ra, loại thảo dược này còn giúp tóc đen mượt tự nhiên, đồng thời hạn chế gàu và tình trạng ngứa da đầu.

2.6 Bảo vệ gan, hỗ trợ giải độc

Với tính mát và vị ngọt nhạt, cỏ mần trầu từ lâu được sử dụng để thanh nhiệt, lợi tiểu và loại bỏ độc tố ra ngoài cơ thể. Nhờ đó, nó hỗ trợ gan hoạt động hiệu quả hơn, giảm tình trạng nóng gan, vàng da và men gan cao.

2.7 Chống viêm, tiêu sưng

Ngoài công dụng uống trong, cỏ mần trầu tươi còn được giã nát đắp ngoài da để giảm sưng đau, mụn nhọt hay các vết viêm nhẹ. Đặc tính mát kết hợp khả năng kháng viêm tự nhiên giúp xoa dịu nhanh cảm giác đau rát và thúc đẩy da hồi phục.

2.8 Kháng khuẩn, kháng virus

Các nghiên cứu hiện đại chỉ ra rằng chiết xuất từ cỏ mần trầu có thể ức chế sự phát triển của nhiều loại vi khuẩn và virus. Đặc biệt, cây còn có tác dụng trên tụ cầu vàng kháng thuốc (MRSA) và virus Herpes simplex – nguyên nhân gây mụn rộp miệng. Nhờ vậy, cỏ mần trầu ngày càng được quan tâm như một dược liệu tiềm năng giúp bảo vệ sức khỏe.

3. Bài thuốc dân gian thần kỳ từ cỏ mần trầu

Cỏ mần trầu là vị thuốc quý, thường được sử dụng trong nhiều bài thuốc Đông y, mang đến những lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe.
 
Bài thuốc trị sốt cao, hôn mê, gân co rút

• Chuẩn bị: 250g cỏ mần trầu tươi, 600ml nước.
• Cách thực hiện: Rửa sạch cỏ mần trầu, cho vào nồi cùng nước rồi đun sôi kỹ. Chắt lấy nước, uống dần như trà và dùng hết trong vòng 12 tiếng.

Bài thuốc hỗ trợ điều trị bệnh gan, làm mát gan, chữa vàng da

• Chuẩn bị: 100g cỏ mần trầu tươi, 50g sơn chi ma.
• Cách thực hiện: Rửa sạch các vị thuốc, cho vào nồi sắc lấy nước uống. Bài thuốc giúp thanh nhiệt, giải độc và cải thiện tình trạng vàng da.

Bài thuốc hỗ trợ trị cao huyết áp

• Chuẩn bị: 500g cỏ mần trầu tươi.
• Cách thực hiện: Rửa sạch toàn bộ dược liệu rồi giã nhuyễn. Sau đó cho thêm khoảng một chén nước sôi để nguội, khuấy đều và lọc lấy phần nước cốt. Chia làm 2 lần uống trong ngày, sáng và chiều, dùng hết trong ngày để đạt hiệu quả tốt.

Bài thuốc chữa tóc bạc sớm

• Chuẩn bị: 10g cỏ mần trầu, 25g rễ khúc khắc, 15g đỗ trọng, 15g ngũ gia bì, 5g nhân trần và 5g cam thảo. 
• Cách thực hiện: Rửa sạch các vị thuốc, cho vào ấm cùng lượng nước vừa đủ rồi sắc lấy nước uống trong ngày. Nên dùng trước bữa ăn khoảng 15 phút để cơ thể hấp thu tốt hơn.

Bài thuốc chữa tiểu tiện nhỏ giọt, nước tiểu đục

• Chuẩn bị: 100g cỏ mần trầu tươi, 20g rễ cỏ tranh tươi.
• Cách thực hiện: Rửa sạch các vị thuốc rồi cho vào nồi, thêm lượng nước vừa đủ và sắc lấy nước uống trong ngày. Bài thuốc có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu và hỗ trợ cải thiện tình trạng tiểu buốt, tiểu đục.

4. Lưu ý khi sử dụng cỏ mần trầu

Mặc dù mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng khi sử dụng cỏ mần trầu bạn cần ghi nhớ một số điểm quan trọng sau:

• Không lạm dụng, tránh dùng quá nhiều vì có thể gây lạnh bụng, tiêu chảy, tiểu nhiều.
• Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
• Người bị huyết áp thấp nên thận trọng khi dùng.
• Tuân thủ đúng liều lượng và chỉ định từ chuyên gia, đặc biệt với người có bệnh nền.
• Thận trọng khi dùng cho trẻ em hoặc người có cơ địa nhạy cảm.

Cỏ mần trầu là vị thuốc Đông y quý giá với nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả tốt nhất, bạn nên tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi sử dụng. Nếu cần tư vấn, đừng ngần ngại liên hệ với Phòng khám Đông Y Sơn Hà để được đội ngũ bác sĩ tận tình hỗ trợ. Đông Y Sơn Hà luôn sẵn sàng đồng hành vì sức khỏe của người Việt.