Lục vị địa hoàng hoàn - Bài thuốc bổ âm được lưu truyền ngàn đời

1. Nguồn gốc bài thuốc Lục vị địa hoàng hoàn

Lục vị địa hoàng hoàn đã được lưu truyền từ nhiều đời nay, bài thuốc được mệnh danh là một trong những thập đại danh phương của nền “Y Học Cổ Truyền” Trung Quốc. Tên gọi gốc của Lục vị địa hoàng hoàn là "地黄圆(丸)". Phương thuốc được tìm thấy trong cuốn tiểu Nhi Dược Chứng Trực Quyết của danh y thời Tống tên Tiền Ất. 
 
Danh y Tiền Ất quan niệm trẻ em là thuần dương vô âm, khí dương non, thuần khí thì không có phép bổ dương nên ông đã tạo ra Lục vị địa hoàng hoàn dựa trên bài thuốc Bát vị thận khí hoàn của Thánh y Trọng Cảnh, loại bỏ 2 vị quế phụ, chuyên chữa bệnh trẻ nhỏ.

Nhiều danh y kiệt xuất sau này coi Lục vị địa hoàng hoàn là “Á khoa chi thánh dược”. Hải Thượng Lãn ông coi Lục vị địa hoàng hoàn là bài thuốc thánh bổ âm.

2. Thành phần bài thuốc bổ âm Lục vị địa hoàng hoàn

Thành phần các vị thuốc trong Lục vị địa hoàng hoàn gồm có: Thục địa (8 lạng), Sơn thù du (4 lạng), Hoài sơn (4 lạng), Trạch tả (3 lạng), Phục linh (3 lạng) và Đan bì (3 lạng).
  Dưới đây là công dụng của các vị thuốc trong Lục vị địa hoàng hoàn:

• Thục địa có vị ngọt tính ấm, quy kinh can, thận; tác dụng chính là quân dược, tư âm bổ thận, sinh huyết sinh tinh.
• Sơn thù du có vị chua, sáp, tính ấm quy kinh can, thận; tác dụng ôn can trục phong, ích tinh sinh huyết, sáp tinh bí khí.
• Sơn dược có vị ngọt tính bình quy kinh phế, tỳ, thận; giúp bổ hậu thiên để dưỡng tiên thiên. Hoài sơn kết hợp với Sơn thù giúp đồng bổ thận ích tinh, một ích tỳ khí, một dưỡng can huyết, hai vị đồng bổ can tỳ. Can tỳ đồng bổ giúp sinh khí huyết hoá thận tinh.  Ba vị kết hợp gọi là “Tam bổ”, tuy nhiên Thục địa dùng lượng lớn nhất nên phương trọng ở bổ thận âm.
• Trạch tả có vị ngọt, tính hàn, quy kinh thận, bàng quang có tác dụng chính giúp  lợi thấp, thông nhĩ minh mục. Kết hợp Thục địa - bổ tả phối hợp giúp hư được bổ, tả được trọc và đồng thời làm giảm tính nê trệ của Thục địa.
• Đan bì có vị ngọt, đắng, tính hơi hàn, quy kinh tâm, can, thận; tác dụng thanh tiết hư nhiệt, làm hạ tính ôn sáp của sơn thù du.
• Phục linh tác dụng thẩm thấp nhiệt ở tỳ, thông thận giao tâm, hỗ trợ Sơn dược kiện tỳ. Ba vị được gọi là “Tam tả”
• Tam bổ, Tam tả kết hợp, tương phản tương thành, bổ hư lại khứ tà, dĩ tả trợ bổ, trong bổ có tả giúp phương thuốc Lục vị địa hoàng hoàn tư bổ thân âm, điền tinh ích tủy.

Cách dùng: Với liều lượng như trên, luyện mật làm hoàn ngày dùng 8-16gr, chia 2 lần uống cùng nước muối nhạt. Bên cạnh đó, Lục vị địa hoàng hoàn cũng có thể dùng làm thuốc thang, đun sắc uống chia 2 lần.

Xem thêm: Bật mí cách giải độc gan, hết mụn tại nhà đơn giản, hiệu quả nhất

3. Công dụng của bài thuốc Lục vị địa hoàng hoàn

Ngày nay, Lục vị địa hoàng hoàn đã được ứng dụng rộng rãi và trở thành đề tài nghiên cứu phong phú tại nhiều quốc gia, đặc biệt là Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc và các nước Đông Nam Á khác. 
 
Các chuyên gia nghiên cứu đã chỉ ra rằng: Lục vị địa hoàng hoàn có công dụng tốt trong dưỡng sinh phòng bệnh, hỗ trợ hệ miễn dịch, ngăn ngừa ung thư, bảo vệ gan, hạ mỡ máu, hạ đường máu, làm đẹp da,chống lão hoá, kích thích quá trình trao đổi chất,....

• Giảm mệt mỏi, nâng cao sức đề kháng
• Giãn mạch: Lục vị địa hoàng hoàn có công dụng hiệu quả giúp hạ huyết áp do hẹp động mạch và cải thiện chức năng thận.
• Nâng cao khả năng miễn dịch: giúp kích thích tế bào miễn dịch, nâng cao công năng của tế bào miễn dịch, nâng cao nồng độ interferon trong huyết thanh.
• Giảm lắng đọng collagen ở cơ tim:Hạn chế tổn thương mạch máu do cao huyết áp gây ra.
• Tăng cường bảo vệ gan: giúp giảm rõ rệt sự tăng cao hoạt tính ALT do CO4, Thioacetamide, Prednisolone gây ra.
• Ngăn ngừa tiểu đường, xơ vữa động mạch: vị thuốc Trạch Tả có trong Lục vị địa hoàng hoàn chứa hàng lượng kẽm cao, Sơn Thù chứa hàm lượng nhôm cao có tác dụng phòng tránh tiểu đường và ngăn ngừa lão hoá, suy giảm sinh lý sớm.
• Bảo vệ chức năng hồng cầu, tiểu cầu, bảo vệ chức năng tim, gan, thận và hoạt tính của tế bào NK.
• Cải thiện sự tắc nghẽn tuyến sinh sản thông qua tác dụng tới hệ trục dưới đồi, buồng trứng, tuyến yên giúp cải thiện hormone sinh sản, kích thích sự hình thành tinh trùng và nâng cao khả năng sinh lý.

4. Cách gia giảm bài thuốc

Lục vị địa hoàng hoàn là bài thuốc cơ sở để tu bổ thận âm. Tuỳ theo chứng bệnh và thể trạng cơ thể từng người mà gia giảm phù hợp.

• Với trường hợp trị di tinh, hoạt tinh nên tăng lượng hoài sơn, sơn thù trong thành phần bài thuốc.
• Với tình trạng âm hư kèm huyết nhiệt hoả vượng có thể thay thục địa bằng sinh địa và tăng lượng đan bì.
• Thận hư thuỷ thũng hoặc thấp nhiệt thì tăng lượng trạch tả và phục linh trong thành phần bài thuốc.
• Can huyết hư thì nên có kết hợp thêm đương quy và bạch thược để dưỡng huyết nhu can bổ thận.
• Hư thận đi tiểu nhiều lần thì bỏ gia ích tử nhân, ngũ vị tử, trạch tả và tăng lượng hoài sơn.
• Trị chứng đau lưng mỏi gối thì có thể thêm các vị đỗ trọng, ngưu tất vào thành phần lục vị địa hoàng hoàn.
• Phụ nữ sau sinh ít sữa, sử dụng lục vị địa hoàng hoàn nên tăng thục địa và bỏ trạch tả gia mộc thông.
• Trường hợp phế thận âm hư thì kết hợp gia thêm ngũ vị tử, mạch môn để liễm phế nạp thận.
• Chữa sốt rét cho trẻ em thì nên gia thêm vị thuốc sài hồ và bạch thược.
• Chữa đầy hơi dùng thục địa sao và gia thêm trạch tả, bạch linh.
• Trẻ em sốt nóng kèm kinh giật gia long đởm thảo, bạch thược, sài hồ, tần giao.

Xem thêm: Nước ép ổi có tác dụng gì? Những công dụng tuyệt vời của nước ép ổi

5. Một số lưu ý khi sử dụng lục vị địa hoàng hoàn

Lục vị địa hoàng hoàn là bài thuốc bổ âm với nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khoẻ. Tuy nhiên, nếu sử dụng sai cách có thể dẫn đến phản tác dụng và gặp những hậu quả không mong muốn. Do đó, không tự ý sử dụng, nên tham khảo ý kiến từ chuyên môn để được tư vấn cách dùng phù hợp, đem lại hiệu quả tốt nhất. Dưới đây là một số lưu ý khi dùng Lục vị địa hoàng hoàn:
 

• Không phải ai cũng nên dùng phương thuốc bổ âm Lục vị địa hoàng hoàn. Một số đối tượng cần kiêng kỵ như: người khoẻ mạnh (vô bệnh); người bị rối loạn tiêu hoá, viêm đại tràng; người bị đàm trệ gây suyễn nghịch, người dương hư.
• Khi sử dụng cần dùng bài thuốc tốt, đạt tiêu chuẩn mới đem lại hiệu quả tốt.
• Bạch thược và Lê lô là hai vị thuốc tránh kết hợp, nếu dùng chung sẽ sản sinh chất độc nguy hiểm.
• Phụ tử là một trong những vị thuốc cực độc, khi sử dụng cần dùng loại đã được điều chế đúng cách, độc tính đã được loại trừ.
• Phụ tử là vị thuốc có tính nóng, phụ nữ có thai không nên dùng.
• Phụ tử phản với các vị Bán hạ, Qua lâu, Bạch cập,..không được dùng chung để tránh phát sinh phản ứng nguy hiểm.

Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hiệu quả nhất cho người dùng, bạn vẫn cần sự tư vấn của các chuyên gia y tế. Hãy tìm đến các phòng khám đông Y để được tư vấn và hỗ trợ, tuyệt đối không tự ý sử dụng.

Trên đây là toàn bộ thông tin liên quan đến bài thuốc bổ âm Lục vị địa hoàng hoàn. Hy vọng những chia sẻ trên bài viết sẽ giúp các bạn có thêm kiến thức bổ ích để bảo vệ sức khoẻ. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào hãy liên hệ ngay với Đông y Sơn Hà qua hotline 0989116118 để được tư vấn nhanh chóng và hiệu quả nhất.