Những lưu ý bảo quản thuốc Bắc tại nhà an toàn, đúng cách

1. Nguyên nhân thuốc Bắc bị mốc 

Như các bạn đã biết, thuốc Bắc hay gọi là thuốc Đông y hầu hết được điều chế từ thực vật. Bởi thế, chúng đều chứa các hoạt chất hữu cơ và đây là môi trường vô cùng lý tưởng cho các loại vi khuẩn gây nấm mốc sinh sống và phát triển. Có rất nhiều yếu tố tác động khiến thuốc Bắc bị mốc tuy nhiên 2 nguyên nhân chủ yếu là do:
 

• Thuốc bắc được phơi chưa đủ nắng (khô) bên trong vẫn chứa ẩm dẫn tới bị mốc.
• Thời tiết: với đặc thù khí hậu nhiệt đới gió mùa nóng ẩm thì các loại thực phẩm khô đều dễ mốc. Đặc biệt là ở miền Bắc, mỗi khi thay đổi thời tiết sẽ xuất hiện tình trạng nồm ẩm kéo dài trong nhiều ngày.

2. Tác hại của việc sử dụng thuốc Bắc bị mốc 

Khi không bảo quản tốt các vị thuốc Bắc thì sẽ tạo môi trường thuận lợi cho nấm mốc sinh sôi. Các loại nấm mốc trong quá trình phát triển trên thành phẩm sẽ làm giảm dược tính của thuốc do bị nấm mốc phân hủy và đồng thời thải ra các độc tố. Khi người bệnh sử dụng thuốc Bắc đã bị mốc sẽ gặp hai tác hại chính đó là: tác dụng thuốc không còn hoặc đã bị giảm và người bệnh có khả năng nhiễm thêm một số độc tố khác.
 
Các chất độc đó có thể gây ảnh hưởng đến hệ thần kinh dẫn tới tình trạng thắt mạch máu, co giật, gây độc trên hệ tiêu hóa dẫn đến tiêu chảy và rối loạn tiêu hóa,...Một số loại độc có độc tính mạnh hơn có thể gây ung thư hoặc nguy hiểm hơn nữa là tử vong.

Một số loại ung thư có thể mắc phải điển hình nhất là ung thư gan hay đường tiêu hóa do aflatoxin - chất độc được hình thành khi ăn các thực phẩm bị nấm mốc. Ngoài ra, chất độc này sẽ làm suy giảm hệ miễn dịch trong cơ thể con người khiến sức đề kháng sụt giảm.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng: thuốc Bắc sau khi bị nấm mốc thì độc tố rất khó loại trừ, chúng sẽ tồn tại rất lâu, dù có đun sôi trên nhiệt độ cao cũng khó có thể phân hủy hết độc tính của nấm mốc. Bởi vậy, khi sắc thuốc sẽ không thể loại bỏ hoàn toàn các chất độc này dẫn đến ngu cơ tử vong.

3. Có nên bảo quản thuốc Bắc trong tủ lạnh không?

Nhiều lương y đã chia sẻ, thuốc bắc là một dạng thực phẩm khi để trong tủ lạnh ở một thời gian nhất định sẽ có nguy cơ bị nấm mốc nhiễm khuẩn. Môi trường tủ lạnh không hoàn toàn vô trùng. Nơi đó có xuất hiện những vi khuẩn không chết mà chỉ có thể làm giảm sự phát triển hoặc tạm thời không phát triển, tuy nhiên khi gặp điều kiện thuận lợi chúng sẽ phát triển với tốc độ nhanh chóng. Còn với nấm mốc, chúng sẽ phát sinh độc tố khi nhiễm vào thực phẩm, khi đó sẽ gây tác hại khôn lường cho sức khỏe người sử dụng.

Nấm mốc không dễ dàng phân hủy ở nhiệt độ cao, có rất nhiều loại nấm mốc ở điều kiện thích hợp lại sinh ra những độc tố mạnh hơn. Quan niệm thuốc Bắc có nguồn gốc từ thiên nhiên nên hoàn toàn không gây tác dụng phụ nên nhiều trường hợp sử dụng thuốc Bắc không đúng cách như: để quá lâu hoặc dùng quá liều. Thuốc Bắc theo dạng thuốc thang, liều dùng bao nhiêu, cắt bao nhiêu thang và cách bảo quản chúng như thế nào là trách nhiệm của thầy thuốc phải chỉ dẫn cho bệnh nhân.

Một lần bốc thuốc không được cắt uống quá 5 ngày, bảo quản nơi khô ráo thoáng mát. Nhiều năm trước đây, tại một số vùng quê, người dân đem treo thuốc Bắc, thuốc lá tại những nơi khô ráo. Tuy nhiên hiện nay, khi y học phát triển cùng với đó là rất nhiều các địa chỉ bốc thuốc Bắc mọc lên. Nếu không có kiến thức khoa học về bảo quản và sử dụng thuốc Bắc trước và sau khi sắc uống thì bệnh nhân có thể mắc thêm nhiều loại bệnh khác từ nhiễm nấm mốc, vi khuẩn, vi sinh, rối loạn tiêu hóa….

Thuốc Bắc dù là thuốc bổ hay thuốc chữa bệnh cũng cần phải tuân thủ nguyên tắc sắc uống và bảo quản. Đặc biệt, sau khi sắc thuốc mà để trong tủ lạnh trữ cả ngày sẽ làm mất tinh dầu, dược tính của thuốc. Một số hoạt chất, tinh dầu chứa trong thuốc cần được uống ấm vào cơ thể.

Xem thêm: Bật mí cách sắc thuốc Nam đúng cách không phải ai cũng biết

4. Bảo quản thuốc Bắc trước và sau khi sắc 

Bảo quản thuốc Bắc trước khi sắc: thuốc Bắc thường là loại đã được phơi khô, xao, không nên bỏ vào tủ lạnh. Thường chỉ cần bảo quản nơi khô ráo thoáng mát là được.

Bảo quản thuốc Bắc sau khi sắc: Thuốc cắt thang phát huy tác dụng tốt nhất là khi sắc ngay khi bốc và uống ngay sau khi sắc. Sau khi sắc thuốc nếu để trong tủ lạnh cả ngày sẽ làm giảm dược tính, tinh dầu của thuốc. Với những người bận rộn, nên sắc thuốc sẵn rồi ủ nóng trong bình giữ nhiệt để uống trong ngày. Bình giữ nhiệt sẽ giữ nhiệt tốt cho thuốc, chọn bình có chất liệu an toàn để tránh làm biến chất thuốc.

Nếu không có kiến thức khoa học về bảo quản thuốc Bắc trước và sau khi sắc thuốc thì người dùng có thể sẽ gặp rất nhiều các loại bệnh khác phát sinh do nấm mốc, vi khuẩn,..

5. Cách bảo quản thuốc Bắc đã chế biến 

Rất nhiều người đã mắc sai lầm khi cho rằng thuốc Bắc được chế biến thành dạng viên nén, dạng dung dịch, dạng cao hay trộn với mật ong là sẽ có thể giữ được lâu. Thực chất, sau khi đã chế biến như vậy mà không được bảo quản đúng cách thì thuốc Bắc rất dễ bị hỏng, nấm mốc.
 
Sử dụng thuốc đã hỏng không chỉ làm mất dược tính của thuốc khiến cho hiệu quả điều trị bệnh không còn mà còn gây ảnh hưởng xấu cho đường tiêu hóa. Bởi vậy, khâu bảo quản thuốc Bắc là không thể xem nhẹ. Dưới đây là một số phương pháp bảo quản thuốc Bắc đúng cách mà các bạn nên tham khảo:

5.1  Thuốc Bắc dạng cao 

Ở nhiệt độ quá cao, dạng thuốc này rất dễ bị chảy nhuyễn, phân lớp hoặc lên men rồi hỏng. Cần sử dụng lọ kín và bảo quản thuốc nơi râm mát, tránh ánh nắng mặt trời. Đặc biệt, khi thời tiết quá nóng hay nồm ẩm thì có thể cất vào ngăn mát tủ lạnh, ngăn cánh cửa.

5.2 Thuốc Bắc dạng viên nén 

Thuốc Bắc dạng viên nén khá dễ hút ẩm, ở những môi trường ẩm thấp thuốc nhanh bị mốc, biến dạng màu sắc và vỡ vụn. Cần đựng thuốc trong lọ kín, tránh ánh sáng và để nơi khô ráo. Một tips nhỏ cho các bạn là có thể sử dụng 1 viên vôi sống để vào lọ đựng thuốc để hút ẩm triệt để.

5.3 Thuốc Bắc dạng dung dịch

Đây là loại thuốc được chiết xuất từ thành phần thuốc Bắc, thêm chất thơm, dung dịch đường mía cùng với đó là thuốc chống mốc. Ở nhiệt độ cao, thuốc sẽ chuyển màu đục, bị chua và có mùi khác lạ. Cách bảo quản tốt nhất là nên đựng vào lọ đã hút sạch không khí và để ở nơi hạn chế ánh sáng với nhiệt độ dưới 20 độ C.

5.4 Thuốc Bắc trộn mật ong 

Do lượng mật ong trong thuốc khá nhiều mà bột thuốc hút mật ong khá mạnh nên thuốc rất chóng bị ẩm mốc và biến chất hoàn toàn. Cần cất giữ thuốc ở nơi khô ráo, thoáng mát và tránh côn trùng.

Tóm lại, không nên cắt quá nhiều thang thuốc/lần, dù là thuốc để điều trị bệnh hay thuốc bổ. Ngoài ra, bao bì gói thuốc cũng cần đảm bảo an toàn cho sức khỏe, không nên gói thuốc trực tiếp bằng giấy, trước khi sắc cần rửa sạch thuốc.

Người bệnh dùng thuốc Bắc có thật sự hiệu quả không còn phụ thuộc rất nhiều vào chỉ dẫn tâm huyết của thầy thuốc. Phòng khám Đông y Sơn Hà, nơi đáng tin cậy với đội ngũ y bác sĩ có chuyên môn cao, làm việc với cái tâm của người thầy thuốc.

Nếu có bất kỳ khó khăn hay thắc mắc về điều trị bệnh hoặc cần tư vấn về cách sử dụng và bảo quản thuốc Bắc các bạn có thể liên hệ phòng khám Đông y Sơn Hà để được hỗ trợ và giải đáp sớm nhất. 

6. Câu hỏi thường gặp

Thuốc Bắc để qua đêm có uống được không?

Thuốc Bắc tự sắc chỉ nên dùng trong ngày, hạn chế việc để thuốc qua đêm, bảo quản trong tủ lạnh. Bởi trong thuốc thường có một số hoạt tính, tinh dầu cần uống khi vẫn còn nóng, ấm mới có thể phát huy tác dụng. Nếu bạn quá bận rộn thì có thể cho thuốc ủ nóng trong bình giữ nhiệt, sử dụng trong ngày. 

 Thuốc Bắc đã sắc bảo quản được trong bao lâu?

Với những loại thuốc Bắc sắc sẵn đóng túi thường sử dụng được trong khoảng từ 10 - 15 ngày. Trước khi sử dụng cần ngâm trong nước nóng trước khi uống. Với các loại thuốc tự sắc tại nhà, tốt nhất bạn chỉ nên sử dụng trong ngày. Bởi việc bảo quản thuốc không đúng cách có thể khiến thuốc bị biến chất, gây tác dụng ngược.

Thuốc Bắc có thực sự hiệu quả không?

Thuốc Bắc lành tính với nhiều tác dụng trị bệnh, an toàn với cơ thể. Tuy nhiên, bạn cần tìm đến các phòng khám uy tín để bốc thuốc tránh mua thuốc tràn lan trên thị trường để “tiền mất tật mang”.  Ngoài ra, trong quá trình sử dụng thuốc hãy tuyệt đối tuân theo các hướng dẫn được chỉ định về liều lượng, cách dùng để mang lại hiệu quả tốt nhất.

Có thể bạn quan tâm:

Đông Y Sơn Hà - Địa chỉ khắc phục sụp mí mắt, mắt lác an toàn, uy tín nhất

Mắt lé kim là gì? Tất tần tật kiến thức hữu ích về mắt lé kim

Cách chữa sụp mí mắt đơn giản tại nhà có thực sự hiệu quả không?

Phương pháp điều trị sụp mí ở trẻ sơ sinh an toàn và hiệu quả